Язмалар рубрикасы буенча яңалыклар
-
Ана теле: Сөйләмне бизәкләү хәзинәсе – үзе бер дөнья
Фразеология фәне нигезләрен искә төшерик. Моңарчы өйрәнелгән категорияләребез күпчелегендә семантик яктан бер мәгънә белдергән төшенчәләр, төзелеш-структура ягыннан бер (ялгыз) сүз тәшкил иткән лексик берәмлекләр иде.
-
Нигә миңа “лайк” куймадың? Алайса мин дә сиңа “куймыйм!”
Соңгы вакытларда сәеррәк кенә бер шөгыль таптым. Автобуска, трамвай яки метрога кердемме, үзем дә сизмәстән, смартфоннарына текәлеп утырмаган кешеләрне саный башлыйм. Дистәдән уртача шундый 1-2 кеше табыла. Ә инде метрода барганда – тагын да азрак.
-
Үзем атлыйм, ә башта уйлар: кайчан миңа ташланыр икән?!
Бала вакытта Яңа ел бәйрәмен түземсезлек белән көтеп аласың бит ул. Балалар өчен аннан да матур, күңелле, яраткан бәйрәм юктыр. Чөнки Кыш бабай бүләкләр, күчтәнәчләр алып килә.
-
Авылда йомырка – әбиләр валютасы
Авыл кешесе йомырканы бәйрәмгә, туган көнгә дә бүләк итә, хәл белгәндә дә алып керә. Тавыкларының холкын да сөйләп чыгып китә.
-
1 метрлы буй, миллион сумлык кәләш һәм өметсез шайтан
Мине Ходай кечкенә буйлы итеп яраткан, бу малай тәбәнәк буе белән ничек яшәр икән дип сынамакчы булгандыр, күрәсең. Билгеле, минем дә иптәшләрем кебек озын буйлы буласым килә иде. Җиде яшькә җиткәч тә мәктәпкә кертмәделәр, үскәч килерсең әле дип, кире кайтарып җибәрделәр. “Күрсәтермен әле мин сезгә!” – дип, икенче елны мәктәпкә кергәндә укырга өйрәнгән идем инде. Әлбәттә, гарьләнгән чаклар да булды: йөгерү ярышларында мин иң артка кала идем, кызлар да узып китә иде үземне.
-
Кешеләрне кешегә илтүче юллар
Китап киштәсе.
-
Ана теле: Җыр чыннан да яңгырыймы?
Сөйләмне тәэсирлерәк, үтемлерәк итү максатында күчерелмә мәгънәле берәмлекләрне урынлы куллануның әһәмиятен төшенгәннән соң бу иҗат күренешен җентекләбрәк күзәтү теләге туа. Әйтергә җыенган мәгънәгә тәңгәл берәмлекне тиз генә туры мәгънәлеләрдән таба алмасак, күчерелмә мәгънәлеләр арасыннан эзлибез.
-
Ана теле: Сөйләмне ничек бизәкләргә?
Сөйләм оештырганда мәгънә=сүз максатын хәл иткәндә телдәге туры мәгънәлелек белән күчерелмә мәгънәлелек өлкәләрен әлләни уйламыйсың. Ә ихтыяҗ килеп чыгып тора; ул чагында аерманың шактый сизелерлек икәнен тоясың, аларны сиземләмәү еш кына төрле кыенлык, каршылыклар да китереп чыгара.
-
Ана теле: “Йөрәгең матурмы”?
Матбугатручыларны, барча интернетчыларны Тукаебыз көне, Туган тел көне белән ихластан котлап, “Ана теле” сәхифәсен яшәтүләре өчен рәхмәт әйтеп, яңа иҗат казанышлары теләп, яңа язманы тәкъдим итәм.
-
Ныграк тарт, Маһрыйбикә
Олы Кибәче авылында туып-үскән, 2017 елның 15 маенда бакыйлыкка күчкән әниемә багышлыйм.
-
“Кызыгыз мәет юа беләме?” (Язмыш)
Язгы сулар кузгалгач, гел Нурлы апа искә төшә. Авыл уртасыннан юл күтәртеп, асфальт салынганда, тыкрык турына торба салырга оныталар. Ә басудан төшкән су йорт каршындагы канауга гына сыешмый, ел да Нурлы апаның өенә керә башлый. Ялгыз карчыкның ай-вайларын ишетүчеләр аз булгандыр, күрәсең. Нурлы апа зарын республика матбугатына гел хәбәр итеп торды.
-
“Вай-фай”сыз тормыш ай-һай!
Беркөнне авылда яшәүче күрше Мәрзия апа ярдәм сорап кергән. Өйгә интернет тоташтырасы иде, кая шалтыратып, кемгә мөрәҗәгать итәргә кирәк икәнен аңлатыгыз әле, ди. Җитмешкә якынлашып килүче ялгыз әби мондый гозеренә тәмам аптырап калуыбызны чамалады булса кирәк: “Җәйге каникулга оныклар кайта”, – дип өстәп куйды. Бала-чагага авыл һавасы гына җитми, өйдә “вай-фай” да кирәк икән.
-
“100–150 сыерны кушаматы белән белә идем”
Кайчакта шулай да була: бу кешене гомерем буе беләм дип уйлыйсың, әмма асылда тамчы да белмисең булып чыга. Утыз еллап яхшы таныш, эш буенча күп аралашкан Рәфхәт абый Нигъмәтуллин белән дә шулай булды. Олысына-кечесенә гел хөрмәтле, җор телле, кызыклы әңгәмәдәш, һәрчак әллә кайдан танып, бер вакытта да хәл сорашмый китми торган Рәфхәт абыйны бик әйбәт беләм дип уйлый идем...
-
Эзләдем, таптым...
Быел 18 мартта Клара апаны туган көне белән телефоннан котладым. Ул Чаллының “Студенческая” тукталышында урнашкан госпитальгә ун көнгә дәваланырга килүе турында хәбәр итте.
-
Сынмадык, сыгылмадык (гыйбрәт)
Быел 10 мартта миңа 95 яшь тулды. Бу көнне котлау сүзләрен бик күп ишеттем. Әмма дә ләкин ил башлыгы Владимир Путиннан котлау телеграммасы алуымны соңгы сулышымача онытасым юк. Мин – укытучылар гаиләсеннән. Энем Илдус, сеңелләрем Мәдинә, Ясминә, Флюра – укытучылар. Әтиебез Кәримҗан Әшрәфҗанов-Фазлуллин да Әрә-Тугай авылында башлангыч мәктәп мөдире һәм бер үк вакытта укытучы да иде.