Безгә язалар рубрикасы буенча яңалыклар
-
Лицеебызда татар теле атналыгы
Лицеебызда фән атналыклары уздыру традициясе дәвам итә. 15 нче февральдән 20 нче февральгә кадәр Туган телләр һәм халыклар бердәмлеге елы булу уңаеннан татар теле һәм әдәбияты атналыгы киң колач белән уздырылды. Бу атнада лицеебыз,төрле милләт балалары укуны исәпкә алсак, чын-чынлап татар мохите белән яшәде.
-
Мин-милләт киләчәге
“И туган тел, и матур тел, Әткәм - әнкәмнең теле...” –дигән бөек Тукаебыз һәм ул мең тапкыр хаклы. Ни өчен? Чөнки кечкенәдән өйрәнелгән туган тел халык күңелендә милли горурлык хисләре дә уята, ата – бабаларыбыз теленнән рухи ләззәт алу мөмкинлеге бирә.
-
Караколда туган тел бәйрәме
Кыргызстанның Иссык Күл өлкәсенең Каракол шәһәрендә туган тел һәм халыклар бердәмлеге көнен билгеләп үттеләр. Чарада олылар белән бергә шәһәрдә яшәүче этник төркемнәр балалары да актив катнашты. Бәйрәм өч этапта узды. Иң элек мәктәпләрдә “Туган телем – үз йолдызым” темасына ачык дәресләр үткәрелде. Икенче этапта туган тел турындагы китаплардан, плакатлардан, буклетлардан күргәзмә, “Туган телдә сөйлибез һәм җырлыйбыз” дип исемләнгән видеосюжетлар тәкъдим ителде.
-
Саба егетләре - хәрби хезмәттә
Туган илне, Ватанны саклау – һәр ир-егетнен изге бурычы. Шуңа да армия сафларына барам дип ашкынып торучы, контракт нигезендә хезмәт итүче егетләр байтак алар. Күптән түгел миңа шундый егетләрнең берсе – Оренбург өлкәсендәге хәрби частьта взвод командиры, өлкән лейтенант Айдар Айрат улы Гобәйдуллин белән очрашып сөйләшергә туры килде. Аннан зарлану сүзе ишетмәдем. Киресенчә, Айдар миңа контракт нигезендә хезмәтнең өстенлекләре турында сөйләде.
-
Тормыш теоремасы исбатланган
Күренекле шагыйрь Әнгам Атнабаевның: “Җиңел килгән бәхет бәхет түгел, эзләп тапкан бәхет кадерле» – дигән юллары бар. Чынбарлыкта да бу шулай. Тормышта тырыш хезмәт аша бәхеткә ирешкәннәр бик күп. Бу язмам да шуларның берсе - Сатыш урта мәктәбенең югары категорияле математика укытучысы Рәзилә Госман кызы Гыйльманова турында.
-
Шәйморзиннар – авылым горурлыгы
Туган авылым! Иртәләрен син калган яктан алсуланып таңнар атканын күрсәм, күңелемә нидер кагылып куйгандай була. Белмим, еракта калган керсез күңелле кечкенә кызчыкның, мөлдерәмә чиләкләр асып чиш-мәдән кайтканда, жиргә кадәр бөгелеп төшкән көянтәсенең шыгырдап куюымы (бу кыз мин булам), әниемнең моңлы жырларымы, әллә инде әтиемнең күлмәк җиңнәрен сызганып куеп, бит-кулын юган чакта бераз гына тамагын кырып куюларымы - ни генә булса да, минем өчен кадерле дә, сагышлы да тормыш мизгелләре кино кадрлары сыман хәтеремдә чагылып китәләр.
-
“Дочка”ны онытасым юк
Сугыштан соңгы еллар. Колхозда “Дочка” кушаматлы кызгылт төстәге ат бар иде. Мин аны мәктәптә алты ел укып, болында атлар көткәннән алып беләм. Бик тә холыксыз. Башкалардан аерылып йөри, янына барсаң, ыҗгырып тешләргә килә, тибенә. Ул вакытта кышын колхоз техникасына ягулыкны Шәмәрдәннән атлар белән ташыйлар иде. Мин дә шул эштә. Бервакыт конюшняга соңаруым аркасында миңа җигәргә “Дочка” калган булып чыкты.
-
Мең рәхмәт, Гөлсинә!
Яңа Мичән авылында яшәүче Гөлсинә Мөбарәкова турында язып үтәсем килә. Яп-яшь, акыллы кызның килен булып килгәненә дә 25 ел булды. Ишле зур гаиләгә иң яшь бишенче килен булып төшүе дә бик җиңел булмагандыр. Ул хәзер бөтен туганнарны капканы киң итеп ачып, ачык йөз белән каршы алучы кеше. Кечкенә чагыннан бөтен эшне җиренә җиткереп эшләргә өйрәнгән, уңган-булган киленебез ул безнең.
-
Яшьтәшемне юксыну
Без яшьтәшем Нәкыйп белән Чулпыч чирәмендә әүмәкләшеп уйнап үстек. Мәктәптә бер партада утырдык. Җиденче сыйныфны тәмамлау белән, колхоз җитәкчеләре икебезне дә кәнсәләргә чакырып алдылар да, түләүнең әйбәт булачагына ышандырып, сарык көтүе тапшырдылар. Иртән 450 сарыкны санап чыгаралар да, кичен санап алалар. Малларны исән-имин аранга ябу безнең өчен зур бәйрәм була иде. Көтүнең авырлыгын иңенә көне буе чыбыркы асып йөргән кеше генә белә. Исеме дә “көтү” бит. Анда вакыт ташбака тизлеге белән генә үтә.
-
Сатыш мәдрәсәсендә укыган якташыбыз
Аның портреты Татарстан Дәүләт Советы бинасына куелган. Кем соң ул күренекле якташыбыз Рәүф Сабиров? Ул Мамадыш өязенең Айдар (хәзерге Теләче районы) авылында 1894 елның 10 декабрендә дөньяга килә. Башта авыл мәктәбендә белем ала, 1909 елда әтисе аны даны тирә-якларга киң таралган Сатыш мәдрәсәсенә күчерә. Тормыш хәлләре авырлашкач, 16 яшьлек Рәүф җәй көне эш эзләп, авылын калдырып, чыгып китәргә мәҗбүр була.
-
Рәйсә апа, дия идек...
Әйе, без аңа барыбыз да якын итеп, олы хөрмәт белән “Рәйсә апа” дип мөрәҗәгать итә идек. Кызганыч, быелдан ул безнең арада булмаячак инде. Рәйсә Бәдретдин кызы Сираҗиева 1931 елның 10 декабрендә Байлар Сабасы авылында дөньяга килә. Сигез яше тулгач, мәктәпкә бара, ләкин аңа тынычлап укырга мөмкин булмый. Бөек Ватан сугышы башлану белән, әтисе фронтка китә. Әниләре алты бала белән кала, яшәү өчен көрәш башлана. Черегән бәрәңге, алабута, кузгалак җыеп ашау - боларның барысы да эләгә аңа.
-
Дуслар, фикердәшләр булдылар
“Саба таңнары” газетасының узган елгы 23 декабрь санында Шәмәрдән урта мәктәбендә озак еллар дәвамында директор вазифаларын башкарган Шәүкәт Әнвәр улы Хәмзинның вафаты турында кайгынамә укыгач, күңелем тулып, кулга каләм алдым. Быел сигезенче дистәсен түгәрәклисе булган. Кайгынамәдә Шәүкәт Хәмзинның үз эшенең остасы, ярдәмчел булуы турында языла. Ул минем ирем Кави Байкиев белән бер чорда эшләде. Шул уңайдан күңелдә тирән эз калдырган, һич тә онытылмаслык бер көнне искә алыйм әле.
-
Бии беләсеңме?...
Газиз татар милләтебезне саклауда әдәбият, дин һәм гореф гадәтләребез белән беррәттән, сәнгати чараларның әһәмияте зур булуын, шәт, беркем дә инкяр итмәс. Республикабызда җыр жанрында иҗат итүче артистларыбыз артканнан-арта бара. Сыйфат ягын тәнкыйтьләүчеләр булса да, җырласыннар алар, йөрсен халык концертларга, ишетсен татар сүзен, татар көенең моңын. Шулай рухын баетсын.
-
Чын тарихны Илдар кебекләр белә
Тарихчылар Юлбат авылы егете Илдар Сафинны районда һәм республикада гына түгел, башка төбәкләрдә дә яхшы беләләр.
-
Гармун язмышы
Саратский яшел гармун, Көмеш кыңгыраулары... Фатих Кәримнең шушы шигыре миңа һич тынгылык бирми, әтиемнән калган гармун хакында язарга өнди.